نگاهی به جغرافیای تاریخی خلیج فارس (ایرانیان در خلیج فارس)

ژئومورفولوژی: نگاهی به جغرافیای طبیعی خلیج فارس - قسمت اول

حرکات پوسته زمین را می­ توان به دو دسته کلی حرکات کوهزایی و خشکی ­زایی تقسیم کرد. حرکات کوهزایی به آن دسته از حرکات پوسته اطلاق می­ شود که سبب تغییر شکل سریع توده­ های عظیم سنگ ها می ­شود و مدت زمان تأثیر آن در مقیاس زمین شناسی کوچک و شدت آن زیاد است این گونه حرکات سبب ایجاد گسله ­ها، چین­ ها و کوه ها می­ شود. حرکات خشکی­ زایی حرکاتی از پوسته زمین را شامل می ­شود که مدت تأثیرشان زیاد و شدت آنها...

هیدرولوژی و هیدروگرافی: نگاهی به جغرافیای طبیعی خلیج فارس قسمت دوم

خلیج فارس دریایی است از آبهای گرم به وسعت 000/240 کیلومتر مربع و حجم 6000 کیلومترمکعب که به وسیله تنگه هرمز به دریای عمان مربوط می­شود. طول کرانه­های ایران و خلیج فارس از بندرعباس تا دهانه شط العرب 1259 کیلومتر و طول آن از دهانه اروند رود در شمال غربی تا تنگه هرمز در جنوب شرقی در حدود 805 کیلومتر می­باشد. طول آن از شط العرب تا کرانه­های ابوظبی 830 کیلومتر و بالاخره طول سواحل عربی حدود 1740 کیلو...

تغییر نام خلیج فارس و بحران هویت ملی (بررسی و تحلیل نگرش ایرانیان نسبت به تحریف نام خلیج فارس)

امروزه به بهانه­ های مختلف نام خلیج فارس از سوی برخی کشورهای عربی و سایر منفعت­ طلبان مورد تحریف قرار می­ گیرد. خلیج فارس جدا از اهمیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک آن، بخش اعظمی از تاریخ و حوادث تاریخی کشور ایران را به خود اختصاص می­دهد و جایگاه آن در قوام هویت ملی ایرانی، جایگاه برجسته­ای است. تعدّی به نام این مکان جغرافیایی، درواقع نوعی تجاوز به هویت ایرانی محسوب می­ شود که خود تهدیدی جدی برای امن...

در شیبِ کوه و ساحل دریاخاستگاه و تغییرات مفهومی اصطلاح سیف در جغرافیای تاریخی خلیج فارس

جغرافیای تاریخی سواحل خلیج فارس، با وجود پژوهش‌های صورت گرفته، هنوز جنبه‌های ناشناخته‌ای دارد که پژوهش در آن‌ها، به کسب آگاهی‌های تازه درباره تاریخ تعاملات فرهنگی و تمدنی این منطقه می‌انجامد؛ مانند اصطلاح سیف (sīf) که در تعدادی از متون جغرافیای تاریخی، برای توصیف بخش‌های بزرگی  از سواحل شمالی خلیج فارس به کار رفته است و فرهنگ‌های لغت آن را واژه‌ای عربی فرض کرده‌اند. مقاله حاضر با این پیش فرض که...

بحران در خلیج فارس

حق بر نام تاریخی خلیج فارس در آیینه حقوق بین‌الملل

نام‌های مناطق جغرافیایی زبان مشترک گفتگوی بین ملت‌هاست. بشریت برای برقراری ارتباط به آن‌ها نیازمند است. پاسداشت این نام‌ها به واسطه اینکه عاملی مؤثر در سازندگی تاریخ، هویت و فرهنگ یک مرز و بوم دارد، از اهمیت به سزایی برخوردارند. امروزه این نام‌ها به دلیل ارزش‌های معنوی که برای بشریت دارند مورد توجه سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد و نهاد‌های تخصصی آن قرار گرفته‌اند. به‌طوری که می‌ت...